NEKADAŠNJI DOM NARODNOG ZDRAVLJA U ZRENJANINU ČEKA MAJSTORE Vlaga nagriza, fasada se obrušava
ZRENJANIN: Nekadašnji Dom narodnog zdravlja spomenik je kulture od velikog značaja, ali nije u reprezentativnom izdanju.
U ovom objektu, u Ulici dr Slavka Županskog, danas je smešten Centar za socijalni rad grada Zrenjanina. U ovoj ustanovi su više puta do sada ponavljali da je zgrada, koja je podignuta u periodu od 1885. do 1887. godine, u izuzetno lošem stanju. Kako su naveli, problem su kapilarna vlaga i fasada koja se obrušava.
Pošto je zgrada pod zaštitom države, projekat konzervatorskih radova na sanaciji i adaptaciji objekta uradio je Zavod za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin. Pribavljena je i sva potrebna dokumentacija, kao i građevinska dozvola, kako bi se moglo aplicirati kod stranih ili domaćih donatora, međunarodnih organizacija i državnih razvojnih agencija, za dobijanje sredstava za uređenje nekadašnjeg Doma narodnog zdravlja.
U pomenutom Zavodu ističu da je vlaga u velikoj meri ugrozila zidove objekta, te da ga je neophodno sanirati i restaurirati. Neophodno je, dodaju stručnjaci, izraditi i projekat za obnovu nekadašnje dekoracije i stolarije, čime bi se vratio autentični izgled građevini.
Zgrada, čiji je prvi vlasnik bila Torontalska županija, podignuta je početkom 19. veka kao prizemna građevina za potrebe sirotišta. Pretpostavlja se da je prilikom proširenja susedne Županijske palate podignut sprat, kako bi bila iste spratnosti sa Gradskom kućom.
„Nakon rekonstrukcije građevine, u njoj su smešteni Kraljevska riznica i tužilaštvo. U neposrednoj blizini se nalazio zatvor „Munkač”, koji je srušen 20-ih godina prošlog veka. Na predlog dr Jovana Stajića, zgrada je uzeta u zakup 1929. godine i u njoj je formiran Dom narodnog zdravlja”, kažu u Zavodu za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin.
Smatra se da je zgrada izgrađena u vreme proširenja Županijske palate i najverovatnije projektovana od strane istih arhitekata. Na ovu pretpostavku upućuju slični dekorativni i arhitektonski elementi fasade i konstruktivni sklop.
Tekst i foto: Ž. Balaban