BUDUĆE MAJKE MUČE BROJNE NEDOUMICE Značajan je svaki pregled u trudnoći
Svaka žena kada ostane u drugom stanju ima brojna pitanja, nejasnoće i strahove vezane za trudnoću. Specijalista ginekologije i akušerstva dr Marko Ilinčić kaže za „Dnevnik“ kako prema Nacionalnom vodiču dobre kliničke prakse za kontrole u trudnoći prvo treba da se uradi prvi ultrazvučni pregled, kako bi se utvrdila trudnoća i detektovale srčane akcije ploda.
- Tokom tog pregleda se svakako analiziraju laboratorijski nalazi, kao što su krvna slika, šećer, urin, hormoni štitaste žlezde i ostale analize ukoliko pacijentkinja boluje od određenih hroničnih bolesti. Pored toga se mere težina, krvni pritisak i ostali parametri. Sledeći ultrazvučni pregled bi podrazumevao pregled u prvom trimestru, kada se radi dabl test ili analiza slobodne ćelijske DNK. U prvom trimestru je akcenat na skriningu hromozopatija – objašnjava dr Ilinčić.
Prema njegovim rečima, neophodan je i ultrazvučni pregled u drugom trimestru trudnoće sa akcentom na proceni morfologije ploda i sa ponovnom analizom laboratorijskih nalaza, krvne slike, šećera, urina, eventualno OGTT testa. Sledeći pregledi su u trećem trimestru trudnoće, kad se takođe radi ultrazvučni pregled, gde se prati dinamika rasta ploda, količina plodove vode, stanje posteljice, kardiotokografija, kao i ponovna kontrola laboratorijskih nalaza.
- Ne postoji konsenzus o broj pregleda u trećem trimestru, ali svaki pregled nam je od značaja. Posle samog termina porođaja, preporučujemo češće kontrole, u zavisnosti od potrebe – napomenuo je dr Iličić.
Kako navodi, ultrazvučni pregled nije svemoguć u otkrivanju anomalija ploda, sam aparat poseduje svoja ograničenja. Otkrivanje anomalija zavisi i od same obučenosti operatera, položaja ploda i trenutka pregleda, jer različite anomalije će se pojaviti u različitom gestacijskom dobu. U prvom trimestru se radi skrining na anomalije, radi se ultrazvučni pregled, sa merenjem debljine vratnog nabora, ali i ostalih parametra koji su povezani sa većom učestalošću fetalnih anomalija.
- Takođe, može da se radi dabl test, koji se odnosi analizu hormona placente, kao što su slobodni humani horionski gonadotropin i plazma protein A. Dabl test ima slabiju stopu detekcije hromozomopatija, u odnosu na savremene testove u vidu odrđivanja slobodnoćelijske DNK ploda u krvi majke. Stopa detekcije slobodnoćelijske DNK, iako visoka, ima svoje limite, u zavisnosti na koje hromozomopatije se odnose, pa je u određenim slučajevima potrebno uraditi i invazivni prenatalni skrining na anomalije, kao što su biopsija horionskih čupica, amniocentezu ili kordocentezu – objašnjava dr Ilinčić.
- Preduslovi za dobar ishod trudnoće i zdravu bebu su svakako redovne ginekološke kontrole, zdrav način života, poštovanje preporuka od strane nadležnog specijaliste, u slučaju potrebe uzimanja redovne terapije, i na kraju i sam uspešan porođaj – zaključuje dr Ilinčić.
U savremenoj perinatološkoj praksi postoje preporuke za neophodne preglede, kontrole i laboratorijske analize tokom trudnoće. Ultrazvučne kontrole, kao i druge analize, kao što su neinvazivni prenatalni skrining, amniocenteza, kordocenteza, su doprinele povećanju stope detekcije hromozomopatija ploda, smanjenju komplikacija i lošeg ishoda trudnoće, odnosno smanjenju stope mortaliteta i morbiditeta majki i novorođenčadi.
Prevencija zavisi i od samog uzroka neželjenog toka i komplikacija u trudnoći. U prevenciji mogu biti uključeni kako ginekolozi, tako i ostali specijalisti u zavisnosti od poremećaja koji se utvrde u trudnoći.
Priredila: Ljubica Petrović
