Slovačka evangelistička crkva u Zrenjaninu čeka status zaštićenog dobra
ZRENJANIN: Slovačka evangelička crkva u Zrenjaninu trebalo bi da dobije status zaštićenog kulturnog dobra. Zavod za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin, naime, pokrenuo je septembra prošle godine postupak u kom bi, nakon okončane procedure, ova crkva iz 19. veka trebalo da se nađe u posebnom režimu zaštite.
Da li će je taj status zaista i zaštititi, to će se tek videti, s obzirom na to da se ova crkva nalazi u veoma lošem stanju, a od pre nekog vremena, zbog bezbednosti prolaznika, ograđena je zaštitnom mrežom.
Slovačka evangelička crkva nalazi se na uglu ulica Cara Dušana i Slovačke. Izgrađena je 1837. godine, a toranj je podignut devet godina kasnije, kažu u Zavodu za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin.
„Slovačka (Totska) crkva predstavlja skladnu arhitektonsku celinu sa baroknim i klasicističkim elementima. Jednobrodna crkva sa ravnom tavanicom na zapadu ima pripratu sa galerijom na kojoj se nalaze orgulje i polukružni oltarski prostor na istoku”, objašnjavaju u Zavodu.
U kompleksu koji bi trebalo da se nađe pod zaštitom je i Parohijski dom, izgrađen 1927. godine u stilu poznog klasicizma. Podignut je na mestu stare dotrajale parohijske zgrade iz 19. veka prema planovima građevinskog inženjera Nikolasa Krepsa. Tom prilikom je i crkva obnovljena.
„Ova visoka prizemnica je izvedena u stilu poznog klasicizma, ali su sa ulične fasade ulonjeni svi ukrasi. Zahvaljujući sačuvanom planu, jednoj staroj fotografiji i očuvanim elementima na dvorišnim fasadama, moguće je vraćanje izgleda fasade iz perioda izgradnje. Ima osnovu u obliku slova L sa jednim dvorišnim krilom. Ulaz u zgradu je sa dvorišne strane”, navode u Zavodu.
Parohijski dom sa crkvom povezuje dekorativna ulična ograda od kovanog gvožđa. Zgrada Parohijskog doma zajedno sa crkvom čini stilsku i arhitektonski skladnu celinu. U okviru zaštićene okoline Slovačke evangeličke crkve nalaze se tri građanske kuće u nizu koje su frontom okrenute ka Slovačkoj ulici.
Inače, evangelisti su u Veliki Bečkerek počeli da se doseljavaju u drugoj polovini 18. veka. Pripadali su slovačkoj, a delimično nemačkoj narodnosti. Bečkerečka crkvena opština osnovana je 1795. godine.
Ž. B.