Ponovo polemika oko "Dužijance"- čiji je to praznik
SUBOTICA: Nakon što je u Novom Sadu u nedelju održana misa i prigodna manifestacija povodom “Dužijance”, u organizaciji Udruge bunjevačkih Hrvata, Savez bačkih Bunjevaca reagovao je saopštenjem u kojem se ističe da ne postoje bunjevački Hrvati, već nacionalne manjine Hrvati i Bunjevci, a da će Dužijanca, kao izvorni običaj Bunjevaca, biti obeležena 15. avgusta u Subotici i 18. avgusta u Novom Sadu.
U saopštenju Saveza bačkih Bunjevaca, koji je potpisao predsednik Mirko Bajić, tvrdi da da je manifestaciji u Novom Sadu data velika finansijska i moralna podrška vlasti u Novom Sadu i Vojvodini, a najavljeno je, kažu, da će se i ista manifestacija održati i u nedelju, 14. avgusta u Subotici, takođe uz podršku lokalne vlasti u Subotici i Pokrajini.
U Savezu smatraju da je podrška, naročito finansijska, iz budžeta, Udrugi bunjevačkih Hrvata u negovanju kulture i tradicije - protivzakonita i protivustavna, jer ne postoji nacionalna manjina “Bunjevački Hrvati”, već u Srbiji, naglašavaju, između ostalih, postoje nacionalna manjina - Hrvati i nacionalna manjina - Bunjevci.
“Nadamo se da je svima jasna istorijska činjenica da su se pre više od 300 godina na ove prostore naselili Bunjevci, a ne Hrvati, ili neki “Bunjevački Hrvati”, kao što se nadamo da je svima jasna istorijska cinjenica da su pre više od 100 godina, u Novom Sadu na Velikoj narodnoj skupštini, Bunjevci na celu sa Blaškom Rajićem, a ne Hrvati, ili neki “bunjevački Hrvati”, doprineli prisajedinjenju današnjih prostora Vojvodine Srbiji”, rekao je Bajić.
Ukazuje da je “Dužijanca” izvorni običaj Bunjevaca, ali i da pored toga ne bi imali ništa protiv da država pomaže koliko god smatra da je potrebno i hrvatsku “Dužijancu”, u organizaciji bilo koje udruge Hrvata, kao običaj Hrvata na ovim prostorima, ali podršku “Udrugi bunjevačkih Hrvata” smatraju neprihvatljivom, i traže da se takav pristup promeni.
“Podrška Udrugi bunjevačkih Hrvata u svom delovanju i svom Statutu i Programu, ima odrednicu da su Bunjevci Hrvati, očigledno na temelju sramne asimilatorske ''Naredbe'' iz 1945. godine, kojom se naređuje da se Bunjevci imaju smatrati Hrvatima bez obzira na ličnu izjavu, direktno je usmerena na osporavanje Bunjevcima na sopstveno ime i autohtonost, što je za nas neprihvatljivo i zahtevamo da se na svim nivoima vlasti u Srbiji, ovaj pristup promeni i u buduće onemogući”, traže iz ovog Saveza.
U tom smislu, pozivaju sve Bunjevce i sve sugrađane, da 15. avgusta dođu na proslavu nacionalnog prazika Bunjevaca “Dana Dužijance” u Subotici, i 18. avgusta u Novom Sadu.
Ovo nije prvi put da se vodi polemika oko Dužijance, jedne od najstarijih manifestacija u Subotici, kojom Bunjevci obeležavaju završetak žetve.
U korenu razdora, zapravo je, težnja Bunjevaca u Vojvodini da se ne poistovećuju sa Hrvatima, koji Bunjevce smatraju sunarodnicima.
I ranijih godina, predstavnici Nacionalnog saveta bunjevačke nacionalne manjine reagovale su na različite izjave, pa čak i iz hrvatskog državnog vrha, da su Bunjevci Hrvati.
Takođe, pre više od 10 godina Bunjevački nacionalni savet zatražio je da se na plakatima, i u svim javnim istupima, Dan Dužijance navodi pod pravim imenom, kao praznik bunjevačke nacionalne manjine.
Spora je bilo i kada je bunjevački jezik postao četrvti službeni jezik u Subotici, uz protivljenje hrvatskih predstavnika u zemlji.