Promocija zbornika Sto godina časopisa „Zenit“ u GMS
NOVI SAD: U Galeriji Matice srpske večeras od 19 časova biće održana promocija međunarodnog zbornika „Sto godina časopisa Zenit 1921–1926–2021“, čiji su urednici Irina Subotić i Bojan Jović, a koji je objavljen u izdanju beogradske Galerije Rima i Instituta za književnost i umetnost.
Zbornik „Sto godina časopisa Zenit 1921–1926–2021“ posvećen je obeležavanju jednog veka od kada je u Zagrebu, 1. februara 1921. godine, objavljen prvi broj ove internacionalne revije za novu umetnost, najznačajnijeg jugoslovenskog avangardnog časopisa međunarodone provenijencije. Redakcija je 1923. preseljena u Beograd gde je časopis zabranjen po publikovanju poslednjeg, 43. broja, decembra 1926. Zbornik želi da, na simboličan i istovremeno naučan način, podseti na istorijski značaj i moguću aktuelnost časopisa i zenitističkog pokreta koji je doprineo profilisanju kulturne scene tek osnovane države Srba, Hrvata i Slovenaca. Ideolog zenitističkog pokreta – Ljubomir Micić, beskompromisan i uporan – bio je napadan, proganjan, osuđivan, a posle Drugog svetskog rata i potpuno isključen iz kulturnog života, pa samim tim gotovo zaboravljen.
Zbornik nastoji da odgovori na pitanja kojoj meri je Zenitovo nasleđe i danas – vek kasnije – živo, da li su u dosadašnjim istraživanjima, analizama i tumačenjima iscrpljene sve teme i pitanja koja je otvarao ovaj časopia, da li je sve rečeno i napisano o Miciću, njegovim idejama, njegovim saradnicima i njegovoj zaostavštini i čime nove generacije istraživača mogu da doprinesu ovoj temi? Zbornik sadrži trideset i pet naučnih studija eminentnih domaćih i inostranih stručnjaka i i mladih istraživača, uz brojne likovne i dokumentarne priloge, koji su osvetlili sve aspeke zenitističkog pokreta i njegovih programskih ideja.
Urednica Zbornika, istoričarka umetnosti Irina Subotić, veliki poznavalac ovog avangardnog pokreta, sa Vidosavom Golubović autorka prethodne monografije posvećene “Zenitu” (2008), kaže da je Micić u sinkretizmu različitih likovnih pojava 20- ih godina prošlog veka video značaj i potencijale nove umetnost i to promovisao kroz svoj časopis i kroz izložbu u Beogradu 1924, jednu od najvećih i najznačajnijih manifestacija zenitizma.
“Zenit” je svoju oštru kritičku orijentaciju protiv konzervativne (malo)građanske svesti i kapitalističkog društva, autoriteta političke vlasti i crkve, socijalne nepravde i okoštalih institucija, izražavao je kroz polemičke i programske tekstove, manifeste, prozu i poeziju već od prvog broja. Upečatljivi vizuelni efekti – dizajn časopisa i drugih zenitističkih izdanja, reprodukcije, tipografska i grafička rešenja – odražavali su taj borbeni aktivizam.
Uvodnu reč na promociji uputiće dr Tijana Palkovljević Bugarski, upravnica Galerije Matice srpske, a u razgovoru o zborniku učestvovaće prof. emeritus Irina Subotić, urednica zbornika, prof. dr Maja Stanković, Nevena Martinović, kustoskinja Galerije Rima i dr Goran Miloradović, istoričar, dok će moderator biti prof. dr Dijana Metlić.
N. P.