Karlovci u EPK: U pripremi izložba o znamenitim srpskim ženama

Izložba je osmišljena u okviru programskog luka „Heroine“, a cilj joj je da ukaže na doprinose i uloge značajnih žena u srpskom društvu i kulturi. Istovremeno, izložba će se baviti i svojevrsnim načinima ostvarivanja tog doprinosa, te društvenim okolnostima koje su inicirale ili omogućile manifestovanje ženske kreativnosti. Jedan deo protagonistkinja ove postavke, osim što zauzima značajno mesto u srpskoj kulturi, rođenjem, stvaralaštvom ili životom vezan je za Novi Sad, a samim tim povezan i sa osnovnom idejom programskog luka „Heroine“ – da ukaže na potencijale ženskog stvaralaštva Novog Sada.

- Postavka obuhvata period od kraja 19. veka do šezdesetih godina 20. veka, a okosnicu projekta čine protagonistkinje koje su iskoračile iz stereotipa i time doprinele promeni društvenog statusa žene u konzervativnom i muškom svetu – kaže menayer projekta Mirko Dimić. - Iako svoje delovanje nisu smatrale revolucionarnim, one danas za nas predstavljaju stvaralačke figure vredne pamćenja. Izložba započinje aktivizmom u društvenom radu i umetnosti Nadežde Petrović, potom se osvrće na „rodno osvešćeno“ ponašanje Danice Jovanović, društveni kontekst rada Zuske Medvjeđove, pozorišne angažmane rediteljke i glumice Milke Marković, scenska dostignuća glumačke prvakinje Drage Spasić i operske primadone Sultane Cijuk, revolucionarnu borbenost sestara Ninković i delo prve školovane fotografkinje Mare Bogdanović Rosandić, kao i manje poznate vajarke i fotografkinje Ile Kofler, koja je umetničko školovnje započela u Beogradu, a doživela svetsku slavu kao fotograf.

Pored prikaza društvenih okolnosti u kojima se odvija ženska emancipacija – uloga ženskih dobrotvornih društava i ženskih časopisa, veza mode i društvenog angažmana, kroz posvećenost Ankice Oprešnik grafičkom izrazu kao tipično „muškoj“ umetnosti, biće apostrofirani i vidovi ženske empancipacije u modernom jugoslovenskom društvu.

Budući da se radi o multidisciplinarnom pristupu, postavka će obuhvatiti reprodukcije originalnih umetničkih dela, fotografije, primenjenu umetnost, dokumente i digitalne prikaze, tako da će celokupan prostor funkcionisati kao jedinstvena scenografska priča o ovim ličnostima. Scenografski, multimedijski i dijaloški karakter izložbene postavke omogućiće interaktivnost sa različitim ciljnim i starosnim grupama. Pored toga, izbor tematike i protagonistkinja otvara mogućnosti za nadogradnju uvođenjem novih ličnosti i problemskih celina. Izložbu će pratiti katalog autorke projekta Jasne Kujunyić Jovanov, a tokom trajanja izložbe predviđen je niz programa posvećenih pomenutim ličnostima i fenomenima, ali i ženskim temama u okviru osnovnog delovanja nosioca projekta Udruženja „Češka beseda“ iz Novog Sada.

U realizaciji izložbe, koju će pratiti i odgovarajući štampani materijal, učestvovaće i partneri projekta, kao što su Muzej vojvođanskih Slovaka iz Bačkog Petrovca, Memorijal Nadežde Petrović iz Čačka, Češko nacionalno veće i Muzej pozorišne umetnosti Srbije, kao i mnogi drugi muzeji, arhivi i privatni kolekcionari.

Z. Milosavljević