Potrošači i dalje bez kolektivne zaštite
Nacionalna organizacija potrošača Srbije (NOPS) ocenjuje da potrošači u Srbiji i dalje ostaju bez efikasne kolektivne zaštite jer u Nacrtu izmena i dopuna Zakona o parničnom postupku nema ni reči o kolektivnoj tužbi.
U saopštenju NOPS-a se navodi da Ministarstvo pravde, ni nakon devet godina, nije u stanju da objasni ni definiše, pa samim tim ni da zaštiti kolektivna prava i interese potrošača.
„Ustavni sud je još 2012. godine odlučio da odredbe Zakona o parničnom postupku, kojima se definiše zaštita kolektivnog interesa građana putem kolektivne tužbe, nisu u skladu sa Ustavom, odnosno da je pojam kolektivnog interesa nedovoljno jasan”, kažu u NOPS-u.
Dodaju da su baš tih godina građani počeli da podnose masovne tužbe protiv banaka, a kako kolektivni interes i dalje nije pojašnjen, pojedinačna borba sa bankama, mobilnim operatorima, nesa-
vesnim trgovcima i proizvođačima traje sve ove godine.
Sve bi, ističu, moglo biti znatno jednostavnije, brže i efikasnije da je kolektivna tužba, kao moćno pravno sredstvo, dostupna građanima, odnosno licenciranim organizacijama koje bi, nakon što ispune zakonom propisane kriterijume, imale pravo njenog korišćenja.
Ovakav sistem kolektivne zaštite i obeštećenja funkcioniše decenijama u državama EU i to u situacijama gde potrošaču, kao pojedincu, nije isplativo da tuži proizvođača zbog pakovanja salame kojoj je istekao rok, ali zato u toj situaciji organizacija potrošača ima pravo i obavezu da tuži nesavesnog proizvodača ili trgovca koji je na tržište plasirao tone lošeg proizvoda i tako ugrozio zdravlje i bezbednost velikog broja ljudi.
Naveden je i primer mobilnog operatora čiji ugovor sadrži nepravičnu odredbu, a zbog koje su svi korisnici oštećeni.
Zbog svega ovoga NOPS izražava najoštrije neslaganje sa objavljenim tekstom Nacrta izmena i dopuna Zakona o parničnom postupku i zahteva da se u postupku izrade novog nacrta uvaže sugestije stručne javnosti iz oblasti zaštite potrošača, a koje se, pre svega, tiču kolektivne tužbe.
Ona, navode u NOPS-u, mora naći svoje mesto u ovom zakonu i pravnom sistemu.
D. Ml.