IZ ARHIVA GRADA: Srednjoškolski internat
Iako većina Novosađana zna da se u Nikolajevskoj ulici nalazi ženski srednjoškolski internat, retko ko seća zašto i kako je osnovana ta instituticija. Na tom mestu je od 1890. do 1941. godine radio Srpski učiteljski konvikt (internat), jedna od najzanačajnijih prosvetno-kulturnih ustanova, u kojoj su za vreme školovanja boravile i vaspitavale se mnogobrojne generacije dece, presvega Srba učitelja.
– Učitelj iz Rume Gavra Putnik predložio je 1888. godine da se učitelji udruže i „da sami sebi pomognu”, odnosno osnuju konvikt za svoju decu koja su se školovala u Novom Sadu i koja bi za to vreme imala besplatno, ili uz malu naknadu, stan, hranu, ogrev, svetlo i nadzor, a u slučaju bolesti i lečenje – kaže direktor Istorijskog arhiva grada Petar Đurđev. – Naredne godine osnovan je priređivački odbor, koji je nadležnim vlastima podneo Predlog pravilnika za osnivanje srpskog učiteljskog konvikta. Za predsednika je izabran poznati prosvetni poslanik iz Velike Kikinde Arkadije Varađanin, koji je postao i direktor ustanove. Pravilnik je 1890. godine potvrdila i mađarska vlada, uz znatnu podršku tadašnjeg gradonačelnika Stevana Popovića Pecije, koji je proglašen za počasnog člana Konvikta.
Kuća na uglu Nikolajevske i Ulice Đure Jakšića kupljena je 1896. godine, kao i plac na uglu Miletićeve i Nikolajevske, gde je potom nazidano žensko odeljenje Konvikta. Pošto je 1897. godine kupljen još jedan prazan plac između dve zgrade, ukazala se prilika da se sazida sprat u središnjem čeonom delu, te je na taj način ustanova postala vlasnik objekta duž čitave jedne strane u Nikolajevskoj ulici.
Kroz Konvikt je od prvih dana do 1941. godine prošlo 3.878 pitomaca, od toga 2.618 mladića i 1.260 devojaka. Najveći broj pitomaca bio je iz Srema i Bačke, a zatim i Banata, ali znatan broj bio je i iz Slavonije, istočne Bosne i Šumadije. Učiteljska deca plaćala su 50 odsto od ukupne cene boravka, dok su ostali izdvajali celu sumu. Ustanova je prestala da radi nakon okupacije 1941. godine.
S. Kovač