Bečejsko sećanje na žrtve holokausta i raciju 1942. godine

Jer, od 26. do 28. hladnog januara pre 79 godina u gradu kraj Tise odvijao se bestijalni trodnevni pogrom u kojem je stradalo oko 400 Srba, Jevreja i Roma bačenih u zaleđenu vodu ušća Velikog bačkog kanala u Tisu. Ovim zločinom mađarske vojske završena je Velika racija u južnobačkom okrugu. Tim povodom, lokalna samouprava svakog Savindana organizuje komemoraciju kraj spomen- obeležja podignutog na mestu gnusnog zločina koji je počinila hortijevska fašistička soldateska.

Kako je 1. novembra 2005. godine Rezolucijom UN  27. januar proglašen za Međunarodni dan sećanja na žrtve holokausta, a 7. decembra 2011. godine su na zgradi bivše jevrejske škole u Bečeju postavljene dve spomen- ploče u znak sećanja na jevrejsku zajednicu, to su juče po deseti put okačeni venci i na to obeležje. Pre toga su se prigodnim besedama obratile  zamenica predsednika opštine Bečej Svetlana Vuletić i članica Opštinskog veća zadužena za verske zajednice Emeše Đere Dečov. U ime Saveza jevrejskih opština molitvu za mrtve na hebrejskom jeziku -kadiš, izgovorio je Robert Kovač, a sve su recitalom oplemenile gimnazijalke Milana Ševo i Martina Kremer.

Komemoracija kraj spomen- obeležja na mestu trodnevnog pogroma počela je intoniranjem državne himne „Bože pravde“, minutom ćutanja, potom su čitana ena stradalih, a onda je bečejski pesnik Dragan Savić pročitao svoju pesmu „Bilo, ne ponovilo se“.

- Duše stradalih u Velikoj raciji vape za našim večnim sećanjem i dužni smo, zbog njih i samih sebe, na ovaj čin. Jer, ko zaboravi zločin osuđen je da zločin ponovi, da u njemu bude žrtva ili, što je još gore, da ga i sam ponovo počini. A mi ne želimo ni jedno ni drugo – rekla je zamenica predsednika opštine Svetlana Vuletić.

O stravičnim dešavanjima pre 79 godina u ime SUBNOR-a govorila je Jelena Češljević, a Saveza jevrejskih opština Robert Kovač. Dekan rimokatoličke crkve u Bečeju Laslo Fuderer izgovorio je molitvu za večne žrtve, a arhijerejski namesnik Srpske pravoslavne crkve u Bečeju Dejan Stanojev u sasluženju sveštenika Slobodana Lazića održao je parastos nevinim žrtvama.

Na spomen-obeležje vence cveća položili su predstavnici lokalne  samouprave, SUBNOR-a, Saveza jevrejskih zajednica Srbije i političkih partija, a predstavnik Druge mesne zajednice, na čijoj teritoriji se bezumni čin desio, spustio je venac u hladnu vodu ušća Velikog bačkog kanala u Tisu.      

V. Jankov