Kasetna municija još na 2,5 miliona kvadrata
Na niškom aerodromu “Konstantin Veliki” u četvrtak je izbegnuta tragedije, kada je na delu aerodroma koji je predviđen za proširenje, pronađen je deo neeksplodirane kasetne bombe iz rata 1999. godine.
- Pirotehnički nadzor je to odmah uočio i odmah po dobijanju nalaza smo obavestili nadležne organe koji su izvršili uviđaj i uklonili bombu - rekao je direktor “Aerodroma Srbije” Mihajlo Zdravković.
Utvrđeno je da je u toku bombardovanja 1999. godine NATO delovao kasetnim bombama po više stotina lokacija u 16 opština u Srbiji, ne računajući opštine na Kosovu i Metohiji. (Grad Niš – opština Medijana i opština Crveni Krst, Kraljevo, Brus, Preševo, Bujanovac, Kuršumlija, Raška, Gadžin Han, Tutin, Sjenica,Čačak, Vladimirci, Knić, Stara Pazova i Sopot).
Prilikom bombardovanja snage NATO-a su koristile kasetne bombe: RBL – 755, CBU – 87, CBU – 99, AGM – 154/A i BL-755 u kojima se nalazilo od 145 do 247 komada kasetne municije tipa MK-1, MK-4, MK-118, BLU-97A i BLU-97A/B.
U toku i neposredno nakon bombardovanja, policija i vojska Srbije je uklanjala neeksplodiranu kasetnu municiju koja se nalazila na površini zemlje što je značajno uticalo na smanjenje broja stradalih, pre svega, dece.
S obzirom da tom prilikom nije otkrivana i uništavana neeksplodirana kasetna municija koja je prodrla u zemlju, taj posao se sada obavlja kako bi se u potpunosti osigurala bezbednost ljudi. Prema podacima Centra za razminiranje, na teritoriji Republike Srbije kasetna municija se još uvek nalazi na površini od oko 2.500.000 kvadratnih metara.
U skladu s međunarodnim standardima do sada je kasetna municija očišćena sa površine od 11.662.394 kvadratnih metara.
Osim kasetne municije, postoji i dalje opasnost i od drugih neeksplodiranih ubojnih sredstava. Petpostavlja se da se, od bombardovanja 1999. godine, neekplodirane avionske bombe-rakete nalaze na teritoriji Srbije na oko 150 lokacija u zemlji na dubini i do 20 metara.
Sumnja se da se u Bujanovcu mine nalaze na još oko 1.200.000 kvadrata, kao i na lokacijama na kojima su avgusta 2019. godine izbijali požari, a po rečima očevidaca, na više mesta čule su se eksplozije nakon požara, što ukazuje na postojanje minskih eksplozivnih sredstava.
Od bombardovanja naše zemlje 1999. godine, neeksplodirane avionske bombe-rakete nalaze se i u reci Savi i reci Dunav: (Most Bogojevo – Erdut, Most Bačka Palanka – Ilok, Novi Sad 1 – uzvodno od mosta Sloboda, Novi Sad 2- nizvodno od železničkog mosta, Luka Pančevo, Dalekovod Ritopek – Ivanovo, Most Smederevo – Kovin, Luka Prahovo, Šabac, Obrenovac 1 – u blizini termoelektrane, Obrenovac 2 – u blizini fabrike Barič).
Milan Bozokin