Lokalna kuća svedok migracija
BEČEJ: Umesto svečanog otvaranja pred publikom, uz reč autora Branislava Milića, tamburaše i gastronomske specijalitetete, izložba Zavoda za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin „Narodno graditeljstvo Mađara u srednjem Banatu“, zbog aktuelne epidemiološke situacije, samo je skromno najavljena u Gradskom muzeju Bečeja.
- Verujem da će etnološka izložba, imajući u vidu da u Bečeju živi veliki broj Mađara, privući pažnju naših sugrađana. Pošto nisu mogli da prisustvuju uobičajenom svečanom otvaranju, odlučili smo da narednih mesec dana radimo ceo dan, kako bi zainteresovani od 8 do 19 sati mogli da je posete- saznali smo od kustosa istoričara Gradskog muzeja Bečej Nemanje Karapanyića.
Narodno graditeljstvo Mađara u srednjem Banatu predstavljeno je na 33 panoa prigodnim tekstom i fotografijama, ali i sa šest maketa tipičnih kuća, poluzemunica i nabijača s okućnicom, koje su izradili učenici trećeg razreda zrenjaninske Elektrotehničke škole „Nikola Tesla“. Atraktivnu izložbu prati i katalog u vidu publikacije na srpskom i mađarskom jeziku ilustrovan brojnim fotografijama u boji, što čitavom projektu, čiju realizaciju su pomogli Ministarstvo kulture i informisanja, Pokrajinski sekretarijat za kulturu, javno informisanje i odnose s verskim zajedinicama i Grad Zrenjanin, daje dodatnu vrednost. Autor izložbe i prateće publikacije etnolog Branislav Milić, radio je ranije u bečejskoj ustanovi. Po njegovim rečima, ovo je prilika da se stručna i šira javnost, a posebno školska omladina, upoznaju s vrednostima graditeljskog nasleđa mađarske nacionalne zajednice u srednjem Banatu, a slično je i u ostalim regijama koje su naseljene Mađarima. Upravo iz tog razloga je izložba, posle premijernog izdanja početkom godine u Narodnom muzeju Zrenjanin, preseljena u Bečej i očekuje se da nastavi putešestvije po drugim opštinama severnobanatskog i severnobačkog okruga.
- Prateća publikacija, pored opštih karakteristika narodnog graditeljstva Mađara u selima srednjeg Banata, Banatskom Dvoru, Belom Blatu, Lukinom Selu, Mihajlovu, Mužlji, Novom Bečeju, Novom Itebeju, Novom Miloševu, Novoj Crnji, Tobi, Tordi i Hetinu, sadrži i poglavlja vezana za značaj lokalne kuće u formiranju kolonističke i tradicionalne kuće vojvođansko-panonskog tipa, ali i o poreklu Mađara, njihovom migracionom kretanju i etnogenezi, dolasku u Panoniju i formiranju države, naseljavanju u Banatu i Bačkoj.
Zbog aktuelne epidemiološke situacije vezane za koronavirus, posete izložbi su pojedinačne ili u grupama do deset posetilaca uz poštovanje svih predviđenih preventivnih mera zaštite.
V. Jankov