Knjižno blago Karlovačke bogoslovije uskoro pred očima šire javnosti
Nosilac ovogodišnjeg Sretenjskog ordena prvog stepena za naročite zasluge u duhovno-prosvetiteljskoj delatnosti povodom 225 godina postojanja, Karlovačka bogoslovija na dobrom je putu da bibliotečko blago, koje sadrži više od 20.000 knjiga i časopisa, među kojima ima primeraka iz 18. veka, kao i rukopisnih uybenika, katalogizuje i učini dostupnim, kako đacima, tako i široj čitalačkoj publici.
U levom krilu Bogoslovskog internata već neko vreme sređuje se to književno blago, i, iako je najveći deo pronašao mesto na policama, postoji određeni broj knjiga koje čekaju u depou da se pridruže ostalima.
Želja vršioca dužnosti rektora Bogoslovije „Sveti Arsenije” protojereja mr Jovana Milanovića je da se dela ujedno i digitalizuju, što je poduhvat za koji se očekuje podrška Ministarstva kulture i informisanja.
– Uspostavili smo saradnju s Bibliotekom Matice srpske, čiji upravnik Selimir Radulović je sa saradnicima bio kod nas i dao nam određene smernice – kaže rektor Milanović. – Potrudili smo se da biblioteku uredimo i nastojimo da unapredimo njenu delatost tako što ćemo je, nadamo se, tokom godine otvoriti i za javnost. Namera nam je da mogu da je koriste i ljudi sa strane i, po mom ubeđenju, to će biti jedna od najvećih biblioteka u Karlovcima. Šteta je da jedno takvo blago ostane deleko do očiju javnosti! Poseduje retke i stare knjige, među kojima se posebno ističe pet uybenika Karlovačke bogoslovije i mnoga izdanja koja su došla iz inostranstva preko ruske emigracije i naših profesora koji su studirali na stranim univerzitetima.
Milanović napominje da škola nema mogućnosti za velike investicije, ali da čini ono što može, u šta spada obezbeđivanje polica, obeležavanje elektronskim kôdovima da se mogu brže očitavati i izdavati. O biblioteci brinu profesor Nenad Stojanović i četiri učenika. Imaće i čitaonicu, koja će služiti i kao prostor za organizovanje različitih kulturnih programa.
Kuriozitet biblioteke Karlovačke bogoslovije je legat jedne od kontroverznih ličnosti, četničkog vojvode iz Dalmacije Momčila Đujića, koji je on zaveštao tom učilištu koje je i sam pohađao. Po Milanovićevim rečima, Đujićeva biblioteka je u Bogosloviju dospela nakon njegove smrti 1999. godine i sadrži veliku zbirku knjiga i časopisa koje je izdavala srpska emigracija u Americi, uglavnom rojalističke tematike.
Legat Ivana Maširevića
Sastavni deo biblioteke Karlovačke bogoslovije, ali izdvojen, po rečima Jovana Milanovića, biće biblioteka jednog od najučenijih i najpoštovanijih sveštenika Karlovačke mitropolije u svoje vreme, Ivana Maširevića.
– Posle razgovora s naslednicima prote Ivana Maširevića, odlučeno je da njegova biblioteka ostane u njihovoj porodičnoj kući, ali će kao združeni legat biti pripojena našoj biblioteci – objašnjava Milanović. – To znači da će ljudi preko naše bibilioteke moći da traže i konsultuju knjige iz tog legata.
Milanović podseća na to da se najveći deo knjižnog fonda koji je školska biblioteka posedovala pre Drugog svetskog rata sada čuva u Patrijaršijskoj biblioteci u Beogradu. Biblioteku su ustaše po dolasku na vlast 1941, kao i ogroman broj umetnina i bogoslužbenih predmeta iz Karlovaca i fruškogorskih manastira, poharale i otpremile u Zagreb. Po završetku rata knjige su vraćene, ali su završile u Patrijaršiji SPC.
Obnavljanje bogoslovske biblioteke otpočelo je 1964. godine, kada je škola ponovo otvorila vrata đacima zahvaljujući trudu vladike Makarija i patrijarha Germana. Veliku ulogu u tome odigrali su pređašnji učenici i profesori, od kojih rektor Milanović posebno ističe protu Atanasija Spasića.