Palićki zoo vrt idealno mesto za beg od gradske vreve

Premda posetioci nisu bili dovoljno „atraktivni” da baš svih 500 životinja izviri iz svojih kućica i pozira radoznalim pogledima, ipak su najveći i najinteresantniji primerci - žirafa, zebra, lavovi i tigrovi, lame, foka - bili raspoloženi da se sunčaju, pa čak i „prozbore” po koju s prolaznicima. Mada, ako uzmemo u obzir da oko 150.000 ljudi godišnje poseti taj ZOO, ni ne čudi što životinje nisu uvek raspoložene za ćaskanje i zabavljanje s publikom.

ZOO na Paliću nastao je sredinom prošlog veka i to sasvim slučajno. Tadašnji gradonačelnik Subotice bio je u zvaničnoj poseti Zagrebu gde je došlo do priče o potencijalnom osnivanju zoološkog vrta i u ovom najsevernijem gradu nekadašnje Jugoslavije, te su godinu dana kasnije, odnosno 1950. godine, oformljeni prvi objekati za mrkog medveda i beloglavog supa, koje su dobili upravo iz zagrebačke oaze divljih životinja.

ZOO vrt na Paliću je i ustanova kulture koja ima i obrazovni program u okviru kojeg godišnje bude uključeno oko 20.000 dece, odnosno učenika nižih razreda osnovnih škola iz subotičke opštine. Leti se održavaju i kampovi koji najčešće posećuju deca iz Rumunije. Tako će se, od 5. do 8. marta, održati i CITES konvencija na kojoj će ZOO vrt sa Pokrajinskim zavodom za zaštitu prirode održati đacima prezentaciju i na taj način im približiti značaj očuvanja životinjskih vrsta, kao i same prirode.

- Prvi kavez i sada stoji u ZOO vrtu, ali kao muzejski i istorijski primerak stare gradnje i uslova držanja životinja - objašnjava koordinatorka obrazovanja i promotivnih aktivnosti Vesna Davidović koja nas je dočekala sunčanog popodneva u palićkom vrtu. - Još jedan takav objekat, koji će se narednih godina u potpunosti rekonstruisati, jeste prostor u kom trenutno živi najstariji stanovnih ZOO vrta, a to je 36-ogodišnja šimpanza Tomi, koji je stigao kod nas 1997. godine iz Češke.

Međutim, danas su stvari drugačije, te životinje na Paliću žive u mnogo humanijim uslovima, na čemu se sve više i radi. Od 2013. godine ZOO vrt je kandidat za članstvo Evropske asocijacije zooloških vrtova i akvarijuma, koja definiše određene uslove koji, ukoliko se ispune, otvaraju mogućnost razmene životinja među članicama te organizacije.

Omiljena životinja u palićkom ZOO vrtu je mala lavica Kiara, stara četiri meseca, a čije ime je odabralo 460 glasača na društvenim mrežama, dok se s ostalim predlozima odazvalo oko 2.000 ljudi. Mladunče živi u čoporu lavova koji je star 16 godina, te sad postoji nada da će mlada lavica u narednim godinama oformiti mlađu „ekipu”.

- Proteklih godina akcenat je stavljen na optimum prostora gde životinje mogu da se kreću shodno svojim instiktima, s mogućnošću da se sakriju, kopaju, penju, brčkaju i slično - objašnjava Davidović. - Tako je mrki medved Medeni dobio površinu od 800 kvadratnih metara, na kojoj ima i jezerce, vodopad i pećinu. Prostor teži da bude nalik na prirodno stanište, na čemu intenzivno radimo. Svesni smo svojih mana, ali imamo veliku prednost zbog toga što se prostiremo na 15 hektara i objekti su nam ugrađeni u predivnu botaničku baštu punu autohtonih vrsta, po čemu smo i jedinstveni.

U ZOO vrtu danas živi oko 160 vrsta životinja, a na dan naše posete njima su se pridružili i servali koji su pre nekoliko meseci stigli iz beogradskog ZOO vrta. Reč je o tri mužjaka divlje afričke mačke veličine između risa i leoparda, a koja je karakteristična po tome što može da skoči uvis čak tri metra. Nas su pozdravili gracioznim poziranjem  vrednog divljenja, ali i strahopoštovanja. Takođe, neke vrste se nalaze i u Prihvatilištu za divlje životinje, koje je jedino u Srbiji, a gde najčešće stižu životinje koje su zaplenjene na granicama, kao i povređene divlje vrste koje vraćaju u prirodno stanište nakon oporavka.

L. Radlovački

Foto: N. Perković