DANAS JE ROĐENDAN NAŠEG LISTA „Dnevnik” 76 godina sa čitaocima

Jedini, a ujedno i najstariji dnevni list na srpskom jeziku u Vojvodini, današnji naziv “Dnevnik” dobio je 1. januara 1953. Pre 65 godina čitaoci su odlučili da treba da se zove “Dnevnik” i da se, kao i danas, štampa ćirilicom i s plavim zaglavljem. Do današnjeg dana naš list pred čitaoce je izašao 25.769 puta i isto toliko dana informisao građane Vojvodine, a i drugih delova naše države, o aktuelnim zbivanjima, događajima, ličnostima, pojavama...

Prvi broj “Slobodne Vojvodine” pripremio je prvi glavni urednik Svetozar Marković Toza. Oko 400 primeraka lista umnoženo je na rotacionom geštetneru u skučenom prostoru, tajno iskopanom uz kuću krznara Ćire Šovljanskog. Prema zapisu Ljube Vukanovića, jednog od doajena “Dnevnikovog” novinarstva, prva redakcija i štamparija imale su samo 2,66 metara kvadratnih u kojima su bili smešteni pisaća mašina, geštetner i radio, polica za štampane stranice, svetiljka koja se gasila pre svake opasnosti. Vukmanović piše da se veruje da su ilegalci razneli po Novom Sadu oko 100 primeraka “Slobodne Vojvodine” i da je list stigao i u Sombor, Vrbas, Bečej, Suboticu...

Šesnaest književnika i petorica akademika

Nema većeg bogatstva od ljudi, a “Dnevnik” je imao čast da u njemu rade 16 književnika, među njima i petorica akademika. Po sedmorici “Dnevnikovaca” nazvane su ulice u Novom Sadu, kao i u drugim gradovima i naseljima. Oni koji danas žive u ulicama Miroslava Antića, Aleksandra Tišme, Bogdana Čiplića i mnogih drugih, i ne znaju da su ti ljudi stvarali istoriju “Dnevnika”. Mnoge nagrade nose imena “Dnevnikovih” novinara koji su se u proteklih 76 godina razmileli po svim medijima i svuda, kao i u matičnoj kući, ostavili pečat za sva vremena.

Prvi broj “Slobodne Vojvodine” je jedinstven i po tome što je izašao u vreme kada je Vojvodina bila okupirana, potlačena i podeljena, a cela Evropa porobljena. O prvom broju “Slobodne Vojvodine”, piše Vukmanović, odmah posle rata saznalo se gotovo sve, ali je on viđen tek 17 godina posle štampanja. Naime, početkom januara 1959. godine saznalo se da je istoričar Josip Mirnić iz Novog Sada otkrio u partijskom institutu u Budimpešti tekstove iz prvog broja “Slobodne Vojvodine”. Prevedeni na mađarski, bili su među spisima o suđenju Markoviću. Za novost iz Budimpešte saznao je i Todor Žikić, nastavnik u Novom Sadu i setio se da ima “Slobodnu Vojvodinu” i to baš broj 1. No, zaboravio jer gde ga je sakrio-tajno, još u aprilu 1944. godine. Otkriće tog prvog broja, napisao je Vukmanović, bilo je čudo. Žikić je prvi broj “Slobodne Vojvodine” poklonio Biblioteci Matice srpske. “Dnevnik” je 4. oktobra 1959. objavio da je pronađen prvi broj “Slobodne Vojvodine”, kao i da taj prvenac ima 24 stranice, formata 21h33 santimetara.

U poratnim godinama, kada se hartija u bivšoj Jugoslaviji nabavljala na kašičice i planski delila, pretila je opasnost da list bude ugašen. Zbog uštede na hartiji jedno vreme je izlazio kao nedeljnik, i to jednom nedeljno na četiri strane. Preživeo je i to i ponovo se vratio svakodnevici i čitaocima kojih je bilo u sve većem broju.

Predani hroničar proteklih decenija i nekadašnji vrsni “Dnevnikov” novinar Dušan Popov u “Istoriji “Slobodne Vojvodine” ističe da je list pedesetih godina prošlog veka stao na noge zahvaljujući oglasima, koji su iz godine u godinu zauzimali sve veći prostor i donosili sve veću zaradu. Još tih godina shvatilo se da, pored dobrih novinara i aktuelnih rubrika, treba nešto i “prodati” kako bi se preživljavalo. Prvi oglasi u listu objavljeni su daleke 1951. i narednih decenija bilo ih je sve više. I danas se bez oglasa ne može i od njih zavisi sudbina onih koji stvaraju list.

Menjala su se vremena, a s njima i “Dnevnikovi” titulari, ali je sve vreme naš list pred čitaoce izlazio s aktuelnim vestima, zanimljivim rubrikama, servisnim informacijama. Danas se vode “nove bitke” s mnogobrojnim dnevnim novinama i medijima. “Dnevnik” hrabro učestvuje u njima, bori se za svoje parče prostora, čuvajući tradiciju, začetu daleke 1942. godine. 

LJ. Malešević