Nezadrživ prodor Tolbuhinove armije
VRŠAC: Prvih dana oktobra 1944. godine vodile su se borbe za oslobođenje sela i gradova južnog Banata, počev od mesta uz granicu s Rumunijom. Tako je 2. oktobra oslobođen Vršac.
Borbe sa nemačkim snagama u gradu trajale su od ranih jutarnjih sati do 17 časova kada su se preostale nemačke jedinice predale. Pobedonosni prodor Crvena Armija nastavila je magistralnim putem prema Pančevu.
Tako su istog dana prvo ušli u Nikolince u alibunarskoj opštini, a između ovog mesta i Banatskog Karlovca fašisti su pružili značajan otpor, pa je Karlovac oslobođen dan kasnije. Nemačke jedinice pružile su otpor i ispred Vladimirovca. Drugi krak Crvene arnije kretao se kroz Janošik, Alibunar i druga mesta u ovoj opštini. U Vršac je kasnije došao i Tito, gde se našao sa komandantom Trećeg ukrajinskog fronta maršalom Tolbuhinom, da bi komandovali borbama za oslobođenje Beograda.
Vršac nije zaboravio ruske borce. Podignuta je Spomen kosturnica 1955. gde su sahranjena tela izginulih crvenoarmejaca u samom gradu, onih koji su ranije bili sahranjeni u Ruskom parku u centru grada, ali i okolnim mrstima. Tu počivaju i tela 36 vojnika NOVJ, 11 poginulih 1941. i 11 streljanih rodoljuba. Sredstva za sanaciju i rekonstrukciju Spomen kosturnice na Gradskom groblju obezbedila je ambasada Ruske Federacije 2004. godine.
Zvaničnici Ruske Federacije bili su ove godine na obeležavanju Dana oslobođenja u Vršcu, uz predstavnike lokalne samouprave, SUBNOR-a i drugih organizacija koje neguju sećanja na antifašističku borbu. Na Spomen kosturnicu položeni su venci i cveće i odata pošta poginulim borcima. Na svečanoj akademiji u Gradskoj kući gradonačelnica Dragana Mitrović zahvalila se SUBNOR-u na onome što čine da se ovaj i drugi važni datumi ne zaborave i što se neguju tradicije na slavne dane oslobođenja grada od okupatora.
Najviša priznanja, Oktobarske nagrade Vršca, dobili su Hemijsko medicinska škola, košarkašica Srbije Tamara Radočaj.
R. Jovanović