Sećanje brani od ponavljanja zločina
Glavna ceremonija obeležavanja 74 godine od Novosadske racije, masovne egzekucije nevinih Novosađana, koju su od 21. do 23. januara 1942. godine sproveli mađarski fašisti u Novom Sadu,
održaće se danas u podne kod spomenika „Porodica“ na Keju žrtava racije, rečeno je na konferenciji za novinare u Gradskoj kući. Na konferenciji su govorili predsednik Organizacionog odbora za obeležavanje godišnjice Novosadske racije Miroslav Ilić, predsednik Jevrejske opštine Novi Sad Goran Levi i protonamesnik Vladan Simić kao predstavnik Eparhije bačke.
– Kultura sećanja jedan je od obavezujućih postulata svih nacija – rekao je tom prilikom Miroslav Ilić. – Kao i prošlih godina, i ove su Novi Sad, Jevrejska opština i Eparhija bačka zajednički organizovali pomen žrtvama Novosadske racije. Te 1942. godine izvršen je genocid nad srpskim, jevrejskim, romskim narodom i ljudima drugih nacionalnosti. Međutim, bitno je da istorijske događaje posmatramo u celini jer je samo cela istina zalog za bolju budućnost. To znači da moramo skrenuti pažnju na to da je bilo primera stradanja i Mađara i Nemaca koji su iz ljubavi štitili svoje susede. Kaćke Švabe su sačuvale ceo Kać od stradanja u Raciji, a bilo je i slučajeva da su mađarski civili dobrovoljno stali u red za streljanje sa svojim komšijama.
Kod spomenika „Porodica“ prisutnima će se najpre obratiti gradonačelnik Miloš Vučević. Slede nastup hora Saborne crkve „Sveti Georgije“, pomen Srpske pravoslavne crkve, koji će održati episkop jegarski Jeronim uz sasluženje novosadskih sveštenika i đakona, nastup hora „Hašira“ Jevrejske opštine i komemorativni obred Jevrejske zajednice. Pomen i besedu će održati vrhovni rabin Srbije Isak Asiel.
Delegacije Novog Sada, ambasada Izraela i Mađarske, Jevrejske opštine Novi Sad, Saveza jevrejskih opština Srbije, Matice romske i predstavnici potomaka žrtava Novosadske racije položiće zatim vence na spomenik „Porodica“ i spustiti venac u Dunav s broda Rečne flotile Vojske Republike Srbije.
Po završetku programa kod spomenika „Porodica“ građani će biti pozvani da prisustvuju pomenu kod spomen-ploče na noosadskoj plaži Štrand, a za sve starije osobe biće obezbeđen autobus JGSP-a koji polazi u 13.15 časova.
– Pre 74 godine mađarski žandarmi i fašisti ubijali su nevine građane Novog Sada na ulicama, trgovima, u dvorištima, na Štrandu, i taj događaj ne smemo zaboraviti zbog svih žrtava i njihovih porodica – naglasio je Goran Levi. – Veoma je važno da znamo istoriju našeg grada jer onda očekujemo da u budućnosti živimo u miru i slozi, i to je poruka svaki put kada izađemo na kej.
Protnamesnik Vladan Simić poručio je da je ovogodišnje obeležavanje Racije uvod u obeležavanje 75. godišnjice od stradanja Novosađana i da će povodom toga biti organizovana opšta edukacija mladih o činjenicama o Raciji, kao siguran način da se takav događaj više ne ponovi.
S. Kr.